Praktische fiche : Eerste wagen?

Wat moet ik doen om een rijbewijs te halen?

Voor je effectief met een wagen mag rijden, dien je eerst een rijbewijs te halen. De procedure voor het behalen van je rijbewijs bestaat uit verschillende stappen :

Stap 1: Theoretisch examen

Je voorbereiden op het theoretisch examen kan je ofwel via zelfstudie doen ofwel met theorielessen via de rijschool. Als je slaagt voor je theoretisch examen, dan is dat geldig voor 3 jaar.

Om te slagen moet je minstens 41 op 50 halen, met de wetenschap dat je maar 1 zware fout mag maken. Als je echter 2x na elkaar niet slaagt voor het examen, dan moet je verplicht 12 uur theoretische les volgen bij een erkende rijschool.

Stap 2: Leren rijden

Nadat je geslaagd bent voor je theoretisch examen, kan je effectief met de wagen leren rijden. De mogelijkheden hiervoor kunnen echter verschillen per gewest. Daarom lijsten wij onderstaand alle mogelijkheden voor je op, per gewest:

Vlaams Gewest
Om te oefenen heb je de keuze tussen 2 mogelijkheden:

Zonder begeleiding (18 maand)
Vanaf de leeftijd van 18 jaar kan je oefenen zonder een begeleider, op voorwaarde dat je minstens 20 uur rijles hebt gevolgd bij een erkende rijschool én deze rijschool je hierna een bekwaamheidsattest aflevert. Met dit attest kan je dan bij de gemeente je voorlopig rijbewijs aanvragen. Dit rijbewijs is dan 18 maand geldig.
Met begeleiding (36 maand)
Vanaf 17 jaar kan je kiezen om te oefenen met een begeleider. Hiervoor dien je bij de rijschool een aanvraagformulier aan te vragen. In dit document moet je vervolgens 2 begeleiders (maximum) aanduiden. Nadien kan je met dit document bij de gemeente dan je voorlopig rijbewijs aanvragen, dat 36 maand geldig zal zijn. Je mag dan enkel rondrijden met een van de begeleiders die aangeduid staan op je voorlopig rijbewijs.

Waals Gewest
Hier dien je eerst nog een risicoperceptietest te doen. Dit is een test waarbij nagegaan wordt, aan de hand van filmpjes, of de aanvrager de risico’s op de baan voldoende kan inschatten. Om te slagen voor deze test dien je minstens 6 op 10 te halen.

Pas als je voor deze test geslaagd bent kan kiezen tussen volgende mogelijkheden om op de baan te oefenen:

Zonder begeleiding (18 maand)
Vanaf de leeftijd van 18 jaar kan je een voorlopig rijbewijs aanvragen, op voorwaarde dat je minstens 20 uur rijles hebt gevolgd bij een erkende rijschool én deze rijschool je hierna een bekwaamheidsattest aflevert. Daarnaast dien je ook te slagen voor een geschiktheidstest (= vereenvoudigd versie van het praktijkexamen). Pas hierna mag je zonder begeleider op de baan! Je kan ook opteren voor een versnelde opleiding, met minstens 30 uur rijles.
Met begeleiding (36 maand)
Vanaf 17 jaar kan je kiezen om te oefenen met (maximum) 2 begeleiders. Vervolgens mag je enkel rijden in het gezelschap van (minstens) 1 van deze begeleiders. Zowel de kandidaat-bestuurder als de begeleider(s) moeten een opleiding van 3u volgen (dit kan ook online). Vervolgens dien je minstens 1.500 km te rijden en moet je deze gereden kilometers bijhouden in een ‘rittenboekje’.

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hangt de minimumduur van je oefenperiode af van de optie die je kiest. Er zijn 4 mogelijkheden:

Vanaf 17 jaar
Ofwel met begeleiding: minstens 9 maand oefenen met een begeleider voor dat je het praktisch examen mag afleggen.
Ofwel een combinatie van oefenen met begeleiding en de rijschool: in dit geval moet je minstens 14u rijles volgen, en dan kan je na 6 maand oefenen het praktisch rijexamen afleggen
Vanaf 18 jaar
Rijschool met stage: minstens 20u rijles en minimaal een oefenperiode van 3 maanden
Rijschool zonder stage: minstens 30u rijles, waarna je meteen je praktisch rijexamen mag afleggen

Opgelet!

Kandidaat-bestuurders met oefenperiodes zijn verplicht een logboek bij te houden met het aantal gereden kilometers (min. 1500km) en de omstandigheden waarin ze gereden hebben. Dit logboek moet je kunnen voorleggen op het praktisch rijexamen.

Stap 3: Praktisch rijexamen

Vanaf de leeftijd van 18 jaar en na een oefenperiode van minstens 3 maand, kan je het praktisch rijexamen afleggen in een van de erkende examencentra.

Het rijexamen bestaat uit 2 delen:

Risicoperceptietest op de computer
Praktisch rijexamen

Als je tijdens je oefenperiode een logboek hebt moeten bijhouden van je aantal gereden kilometers, dan dien je dit voor je examen voor te leggen.

Tijdens het examen zal beoordeeld worden hoe je rijgedrag is op de openbare weg en hoe je bepaalde manoeuvres uitvoert.

Indien je 2x niet slaagt voor je praktisch rijexamen, dan moet je verplicht 6u praktijklessen volgen bij een erkende rijschool. Enkel met een bewijs van deze bijkomende praktijklessen, kom je opnieuw in aanmerking voor een praktisch rijexamen.

Als je geslaagd bent, dan kan je bij het gemeentebestuur je rijbewijs aanvragen.

Belangrijk

In Vlaanderen ben je verplicht om 6 tot 9 maand na het behalen van je definitief rijbewijs, nog een bijkomende opleiding te volgen ( het zogenaamde ‘terugkommoment’) . Tijdens deze opleiding moet je onder andere een kennismakingsgesprek doen, enkele praktijkoefeningen doen en groepsgesprekken voeren met andere bestuurders.

Hoe financier ik de aankoop van mijn eerste wagen?

Na het behalen van je definitief rijbewijs mag je eindelijk zelf met de wagen rijden. Dit kan uiteraard met de wagen van je ouders zijn maar je kan er ook over denken om zelf een wagen te kopen. Als je zelf een wagen wil kopen kan je hier ofwel voor sparen ofwel een lening voor aangaan.

Sparen voor de aankoop van een wagen

Indien je liever geen intrest betaald voor een autolening, dan kan je ofwel sparen voor de aankoop van een wagen ofwel je eventueel beschikbare spaargeld gebruiken. Hoeveel spaargeld je moet gebruiken of hoeveel je moet sparen voor de aankoop, hangt natuurlijk af van de wat voor wagen je kiest. Zo kan de keuze voor een tweedehandswagen je algauw enkele duizenden euro’s besparen. Met wat je allemaal rekening moet houden bij de aankoop van een wagen, lichten we verder in deze bundel toe.

Lenen voor de aankoop van een wagen

Wat als je de wagen van je dromen gezien hebt en je deze liever vandaag dan morgen wil kunnen kopen? In dat geval is sparen geen optie maar kan je wel een autolening afsluiten. Weet dat er echter een verschil is tussen een lening voor een nieuwe wagen en een lening voor een tweedehandswagen. Uiteraard dien je een vast inkomen te hebben om in aanmerking te komen voor een lening.

Een lening voor een nieuwe wagen zal een lagere intrestvoet hebben. Als je kiest voor een hybride of elektrische wagen, dan zal de intrestvoet nog lager zijn. Uiteraard is een nieuwe wagen duurder, waardoor je maandelijks meer zal moeten afbetalen. Op welke looptijd je maximaal kan lenen, hangt af van het bedrag dat je wil ontlenen.

De lening voor een tweedehands wagen zal meestal voor een lager bedrag zijn dan bij een nieuwe wagen en dus zal de maandelijkse aflossing vaak ook lager uitvallen. Weet echter dat de intrestvoet voor de aankoop van een tweedehandswagen een stuk hoger is dan voor een nieuwe wagen en dan de looptijd op dewelke je kan lenen ook beperkt is in tijd.

Belangrijk – financiering via een garage

Het is mogelijk bij de aankoop van een nieuwe wagen om een lening af te sluiten bij de garage. Vaak zijn deze leningen aan 0%. Wees echter waakzaam want een lening is nooit kosteloos. Het is vaak zo dat je, door een lening aan te gaan bij de garage, bepaalde kortingen op de aankoop van je wagen verliest. Het verlies van deze kortingen valt vaak duurder uit dan de meerprijs van een klassieke lening bij een bank.

Koop ik best een nieuwe wagen of toch een tweedehandswagen?

Bij de aankoop van een wagen moet je een aantal zaken in overweging nemen: ga je voor een nieuwe wagen of een tweedehandswagen? Handgeschakeld of manueel? Diesel of benzine? Of toch een elektrische wagen? Koop je eerder een kleine stadswagen of met het oog op de toekomst toch al een ruimere gezinswagen?

Nieuwe wagen of tweedehandswagen?

De eerste keuze die je moet maken is of je een nieuwe wagen koopt of een tweedehandswagen.

Het voordeel van een nieuwe wagen is dat je deze kan samenstellen naar je eigen voorkeuren (opties, kleur, brandstof) en dat je 100% zeker bent dat hij technisch volledig in orde in. Maar hier hangt natuurlijk een hoger prijskaartje aan vast, al geven constructeurs vaak kortingen op nieuwe wagens.

Een tweedehandswagen is een goedkoper alternatief maar deze kan je dan wel niet samenstellen volgens je eigen voorkeuren. Daarnaast loop je bij een tweedehandswagen het risico dat de onderhoudskosten sneller oplopen (zeker als de wagen niet 100% technisch in orde is).

Een tweedehandswagen kan je ook bij de garage kopen. De meeste constructeurs hebben een ruim aanbod tweedehandswagens. Het is mogelijk dat je bij de garage meer betaalt voor een tweedehandswagen dan wanneer je dezelfde wagen particulier zou kopen maar de constructeurs bieden meestal 1 of 2 jaar garantie op een tweedehandswagen.

Belangrijk - te ontvangen documenten

Car-Pass
Als je een tweedehandswagen koopt, is de verkoper ervan (ongeacht of deze een particulier of professioneel is) wettelijk verplicht je een Car-Pass te overhandigen. De Car-Pass is een document dat de correcte kilometerstand van de wagen weergeeft. Zo een Car-Pass document mag op het moment van de verkoop maximum 2 maand oud zijn. Zonder dit document is de verkoop ongeldig.

Op www.car-pass.be kan je nagaan of de Car-Pass van de wagen niet vervalst is.

Andere documenten

Een kopie van het verkoopcontract
Het inschrijvingsbewijs van de wagen
Het document ‘aanvraag tot inschrijving van een voertuig’, ondertekend en afgestempeld door technische keuring (= roze formulier)
Keuringsattest van de wagen

Welke brandstof ?

Klassieke brandstoffen

Een andere belangrijke parameter waar je rekening moet mee houden bij de aankoop van je wagen is de brandstof. Kies je voor een diesel, hou er dan rekening mee dat een diesel in aankoop en onderhoud iets duurder is dan een benzine wagen. Het verschil aan de pomp tussen een diesel en een benzine is de laatste jaren ook heel wat kleiner geworden. Daartegenover staat dat een diesel meestal iets zuiniger is dan een benzine, wat maakt dat een diesel voor wie langere afstanden moet rijden interessanter kan zijn.

Alternatieve brandstoffen

Naast de klassieke benzine- of dieselwagens, kan je uiteraard ook voor een alternatieve brandstof kiezen zoals een hybride wagen, elektrische wagen of een wagen op LPG/CNG.

Hybride
Een hybride wagen heeft een naast een gewone verbrandingsmotor ook een elektrische motor. Deze wagens zijn vaker heel wat duurder in aankoop maar het gemiddeld brandstofverbruik is dan ook heel wat lager.
Elektrisch
De milieuvriendelijkste optie maar ook de duurste optie aangezien elektrische wagens momenteel heel wat duurder zijn dan niet-elektrische wagens. Bovendien is een elektrische wagen vooral geschikt voor kortere afstanden omdat de accu regelmatig opgeladen moeten.
LPG – CNG
Je kan je wagen ook laten uitrusten met een gastank, zodat je wagen op LPG of CNG kan rijden. Gas tanken is heel wat goedkoper dan benzine of diesel en is daarnaast ook milieuvriendelijker. Het installeren van zo een gastank in je wagen is wel vrij duur en bovendien wordt CNG/LPG niet in elk tankstation aangeboden.

Opgelet – Lage Emissie Zone (LEZ)*

Zowel in Vlaanderen als in Brussel zijn er steden die een Lage Emissie Zone (LEZ) hebben ingevoerd. Dit wil zeggen dat je enkel de stad met de wagen mag inrijden op voorwaarde dat je wagen een bepaalde Euronorm heeft. Als je in een van deze steden woont is het dus belangrijk hier rekening mee te houden. Welke Euronorm je wagen heeft vind je terug op je kentekenbewijs (Rubriek V9). Een overzicht van welke steden een LEZ zone hebben vind je terug op onderstaande links:

^{*Voor Wallonië zijn de LEZ Steden nog niet gekend}

Met welke andere kosten moeten ik rekening houden bij de aankoop van een wagen?

Het aankopen van je wagen is uiteraard de grootste kost maar daarnaast dien je nog met tal van andere kosten rekening te houden zoals oa belastingen en verzekeringen.

Belasting voor in verkeerstelling (BIV)

Dit is een eenmalige belasting die je moet betalen bij het inschrijven van de wagen. Ook gekend als de ‘inschrijvingstaks’.

In Vlaanderen is de hoogte van belasting afhankelijk diverse milieukenmerken zoals Co2 uitstoot, brandstoftype en euronorm.

In Brussel en Wallonië is de hoogte van deze belasting afhankelijk van het vermogen van de wagen (Fiscale PK en/of kilowatt)

Alle informatie kan je terugvinden op de website van FOD Financiën

Jaarlijkse verkeersbelasting

De jaarlijkse verkeersbelasting wordt berekend op basis van het fiscale vermogen van de wagen.

In Vlaanderen wordt bij de berekening van de jaarlijkse verkeersbelasting ook nog rekening gehouden met enkele milieukenmerken zoals CO2 uitstoot, brandstoftype en de euronorm van het voertuig.

Alle informatie kan je terugvinden op de website van FOD Financiën.

Nummerplaat en kentekenbewijs

Via het roze inschrijvingsformulier ‘aanvraag tot inschrijving van een voertuig’ kan de nummerplaat van voertuig aangevraagd worden. Een nummerplaat kost 30 euro en kan via je verzekeraar aangevraagd worden. Een duplicaat van je nummerplaat kan je ofwel via je verzekeraar aanvragen ofwel zelf laten aanmaken bij een doe-het-zelf zaak. Je nummerplaat zal door B-post afgeleverd worden op een adres naar keuze en dien je cash te betalen bij levering.

Kort nadien zal je nog een kentekenbewijs ontvangen (dit is meestal een tweedelig document, waarvan je een deel in de wagen moet bijhouden en een ander deel thuis). Dit kentekenbewijs kost 26 euro.

Verzekering

Indien je met een wagen op de openbare weg wil rijden, ben je verplicht om een verzekering af te sluiten. De kostprijs van je verzekering is afhankelijk van verschillende parameters zoals de formule die je kiest, je leeftijd, het vermogen van je wagen,…

Welke verzekeringen zijn er voor je wagen en waarvoor dienen ze?

Als je met de wagen op de openbare weg gaat is het verplicht je wagen te verzekeren. Maar welke verzekeringen bestaan er voor je wagen en hoe weet je welke formule(s) je best kiest? Aan de hand van het onderstaand overzicht geven we je alvast een eerste inzicht in welke mogelijkheden er bestaan!

Verzekering burgerlijke aansprakelijkheid

Dit is een wettelijke verplichte verzekering. Deze verzekering vergoedt de schade die je met je wagen veroorzaakt aan derden. Elke wagen op de openbare weg dient minstens door dergelijke verzekering gedekt te zijn.

Gedeeltelijke omnium

Naast de verplichte BA verzekering kan je er voor opteren om je wagen extra te verzekeren met een zogenaamde omnium verzekering. Een eerste mogelijkheid is de gedeeltelijke omnium, waarbij je schade dekt die niet te wijten is aan een aanrijding zoals brand, glasschade, diefstal of schade ten gevolge van weeromstandigheden.

Volledige omnium

Aanvullend op de verplichte verzekering burgerlijke aansprakelijkheid kan je een volledige omnium verzekering nemen, waarbij alle schade aan je wagen vergoed wordt. Zelfs de schade aan je wagen wanneer je een ongeval in fout hebt veroorzaakt is dan gedekt.

Deze verzekering is bedoeld voor nieuwe wagens of jonge tweedehandswagens.

Bestuurdersverzekering

Wanneer je als bestuurder een ongeval veroorzaakt, dan zijn de lichamelijke verwondingen die je zelf oploopt niet verzekerd. De oplossing hiervoor is een bestuurdersverzekering die bij ongeval, de medische kosten van je verwondingen zal vergoeden.

Bijstandsverzekering voor de wagen

Een verzekering bijstand voor de wagen zal je helpen wanneer je pech hebt met de wagen (bv panne) of een ongeval hebt gehad, zowel in binnen- als buitenland.

Tip – Contacteer je verzekeringsmakelaar

Het is cruciaal dat je goed geïnformeerd bent over welke verzekering je best neemt om je wagen te verzekeren.

Je bespreekt dit best met je verzekeringsmakelaar, zodat je op basis van het advies van een expert de juiste keuze kan maken.